Nederlandse naam; Dikstaart gerbil, vetstaartmuis
Latijnse naam; Pachyuromys duprasi
Kop-romplengte; 6-11 cm.
Staartlengte; 5 cm.
Gewicht; 40-50 gram.
Gemiddelde leeftijd; 1-2 jaar (wild), 3-5 jaar (gevangenschap)
Levenswijze; solitair, gezinsverband, schemerdier.
Verspreiding; Noord Afrika, droge gebieden.
Er zijn meer dan 10 geslachten met minstens 100 soorten gerbils. Gerbils worden ook wel woestijnrat of renmuis genoemd. Een andere verwarrende naam is springmuis. Springmuizen zijn echter hele andere soorten knaagdieren, die niet verwant zijn aan gerbils. Ze komen oorspronkelijk uit steppe- en woestijnachtige gebieden in Afrika en Azië. De gerbils zijn knaagdieren en behoren tot de renmuizen of woestijnratten (Gerbillinae). Deze zijn nauw verwant aan de woelmuizen.
De dikstaart gerbil heeft een korte kale staart zonder pluim, die als vetopslag dient in schaarse tijden. De vacht is zandkleurig met een grijze ondervacht. De kop van deze gerbil is vrij kort en breed, de neus weer vrij spits. De voorpoten worden gebruikt om voedsel beet te pakken. Aan de binnenkant van het oog zit een klier die roodbruin vocht produceert. Dit vocht wordt bij het poetsen over het lichaam verspreid.
Dikstaart gerbils nemen graag een zandbad om hun vacht te verzorgen. Zonder zo'n zandbad wordt de vacht snel vettig.
Deze gerbils zijn de vriendelijkste onder de gerbils en bijten zelden.
Pak ze niet op aan de staart want dan laat de huid los en blijft er een bloederig stuk over dat afgeknaagd wordt.
Dikstaart gerbils leven oorspronkelijk solitair of in gezinsverbanden in een onderaards tunnel-systeem dat heel omvangrijk kan zijn. In gevangenschap is het houden van verschillende generaties mogelijk, maar als de groep te groot wordt voor de kooi zullen er gevechten om de territoria uitbreken.
Twee vrouwtjes gaan goed samen, twee mannetjes meestal ook. Ook kunnen ze prima alleen gehouden worden.
Het bij elkaar zetten van volwassen gerbils kan nog wel eens problemen geven. Een indringer wordt in het territorium niet snel geaccepteerd; ze kunnen elkaar zelfs doodbijten.
Voor het bij elkaar zetten van dieren ga ik ervan uit dat er geen jongen geboren worden. Rekening houdend met de aard van gerbils en het feit dat mannelijke gerbils gecastreerd kunnen worden, zijn de volgende combinaties mogelijk:
- een of meer vrouwtjes
- een of meer mannetjes
- een of meerdere gecastreerde mannetjes met een of meerdere vrouwtjes
Op een leeftijd van 65 tot 85 dagen zijn dikstaart gerbils geslachtsrijp en de draagtijd is ongeveer 19 dagen. Gemiddeld krijgt een vrouwtje 3-6 jongen. De jongen worden kaal, doof en blind geboren (nestblijvers) en gedurende vier weken door de moeder gezoogd. Na 16 tot 20 dagen gaan de ogen open en na zes weken kunnen de jongen weg bij de moeder.
Verreweg het meest geschikte onderkomen voor een á twee gerbils is een ruime aquariumbak van minimaal 80 x 40 cm. Een groepje gerbils heeft meer ruimte nodig. Dek de bak wel af met een met gaas gespannen houten raamwerk om ontsnapping te voorkomen. In een aquariumbak kunnen de gerbils goed graven.
Voor de eigenaar is een aquarium ook leuk: de gerbils zijn hierin makkelijk te observeren.
Plaats een gerbilverblijf niet in de volle zon. De temperatuur loopt vooral in een aquarium snel hoog op. Mogelijkheden voor de inrichting van het aquarium:
- Een mengsel van turfmolm, stro en compost van 15 tot 30 cm hoog. Het stro snijdt men in kleine stukjes en als compost kan men verpakte potgrond nemen. Eventueel legt men op het oppervlak enkele graszoden. De gangen die de gerbils nu graven zullen hun vorm behouden. Omdat de gerbils voort- durend bezig zijn met graven, worden hun uitwerpselen en urine goed door het aardemengsel gemengd. Deze stoffen worden door biologische processen afgebroken. Het oppervlak kan elke dag met een plantenspuit bevochtigd worden zodat de aarde niet uitdroogt en hierdoor de tunnels instorten. Voor de afwisseling kunnen een aantal grote stenen in het aquarium gelegd worden.
- Een dikke laag kranten, plukken hooi en eventueel lapjes stof. Scheuren van papier en gangen graven is de lust van een gerbil. Een verhoogd plankje met daarop water en voer en een krantje waarop ze meestal hun behoefte doen voorkomt een hoop rommel.
Uiteraard hoort in de gerbilverblijf een stenen voerbakje te staan, een drinkflesje te hangen en knaagtakken aanwezig te zijn. Een gerbil eet voornamelijk plantaardig voer, af en toe aangevuld met wat dierlijk voedsel (bijvoorbeeld meelwormen). Hamstervoer (of een zelfgemaakte mix van kanariezaad, zonnebloempitten, tarwe, haver, mais en gerst) is een goede basis (géén konijnenvoer!). Er bestaat ook speciaal voer voor gerbils. Het basisvoer kan worden aangevuld met fruit en groente, hooi, hardgekookt ei, wat hondenbrokken of hondendiner. Geliefde hapjes zijn rozijnen, zonnebloem- en meloenpitten. Opgroeiende jongen eten ook graag kanarie-opfokvoer. Geef de versnaperingen echter zeer weinig, twee tot drie maal per week. Geef gerbils altijd een drinkflesje vers water. Ondanks de wetenschap dat gerbils weinig drinken en zuinig met water omgaan, moeten ze altijd over water kunnen beschikken. Vooral als ze het warm hebben of zich niet lekker voelen, verbruiken gerbils meer water dan ze uit hun groenvoer kunnen opnemen. Gerbils eten ook hun een deel van hun eigen ontlasting weer op.
- KnaagdierenBeginthier
- Knagers online!
- Cavia Opvang 't Kuufke
- Knaagdierencentrum Aa&Hunze
- Opvang Jamie's
- Moederloze dieren
- Gerbil.nl